Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4
Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4
Mevcut Diller: tr
Apache HTTP Sunucusunu etkileyen ortam değişkenleri iki çeşittir.
İlki, işletim sisteminin denetimindeki ortam değişkenleridir. Bu değişkenlere değer atama işlemi sunucu başlatılmadan önce yapılır. Bunlar yapılandırma dosyalarının içinde kullanılabilir. Ayrıca, istenirse Env yönergesi kullanılarak bunlar CGI betiklerine ve SSI sayfalarına da aktarılabilir.
İkincisi ise, Apache HTTP Sunucusunun kendi ortam değişkenleridir. Bu değişkenlerde saklanan bilgi erişim denetimi, günlük kaydı gibi çeşitli işlemleri denetlemekte kullanılabilir. Değişkenler ayrıca, CGI betikleri gibi harici uygulamalarla iletişim mekanizması olarak da kullanılabilir. Bu belgede bu değişkenler üzerindeki işlemlere ve kullanım şekillerine değinilmiştir.
Bu değişkenlere ortam değişkenleri dense de işletim sisteminin ortam değişkenleri gibi değillerdir. Bunlar sadece Apache ortamında geçerli değişkenler olup işletim sisteminin bu değişkenlerden haberi olmaz. Sadece CGI betikleri ve SSI sayfaları gibi harici uygulamalar tarafından üretilen ortam değişkenleri sistem ortamının değişkenleri haline gelirler. İşletim sistemi ortamına çalışmakta olan sunucudan müdahale etmek isterseniz işletim sisteminizin kabuğu tarafından sağlanan standart ortam müdahale mekanizmalarını kullanmalısınız.
Ortam Değişkenlerinin Atanması Ortam Değişkenlerinin Kullanımı Özel Amaçlı Ortam Değişkenleri Örnekler
| İlgili Modüller | İlgili Yönergeler |
|---|---|
Apache ortamında bir ortam değişkenine müdahale etmenin en temel yolu hiçbir koşula tabi olmayan Env yönergesi kullanılabilir.
Esnekliği arttırmak için, RewriteRule yönergesi ile sağlanmıştır.
Son olarak, mod_unique_id UNIQUE_ID ortam değişkenine her istek için o isteğin çok özel koşullar altında tüm diğer istekler arasında eşsizliğini garanti edecek bir değer atar.
Apache yapılandırmasıyla atanan ve kabuğa aktarılan ortam değişkenlerinden başka CGI Belirtiminin gerektirdiği istekler hakkında temel bilgileri içeren ortam değişkenlerinin CGI betikleri ve SSI sayfalarınca atanabilmesi sağlanmıştır.
suexec kullanıldığında ortam, CGI betikleri çalıştırılmadan önce güvenilir değişkenler kalacak şekilde temizlenir. Güvenilir değişken listesi suexec.c içinde derleme sırasında tanımlanır.SetEnv ile atanan değişken değerlerini görmezler.SetEnvIf yönergeleri ayrı ayrı değerlendirilMEZ.
| İlgili Modüller | İlgili Yönergeler |
|---|---|
Ortam değişkenlerinin başlıca amaçlarından biri CGI betikleriyle iletişim kurmaktır. Yukarıda bahsedildiği gibi CGI betiklerine aktarılan ortam Apache yapılandırmasında atanan değişkenlere ek olarak istek hakkında standart temel bilgileri de içerir. Bu konuda ayrıntılı bilgi edinmek için CGI Öğreticisine bakabilirsiniz.
Sunucu tarafında SSI Öğreticisine bakabilirsiniz.
Require env ve Require not env yönergeleri sayesinde ortam değişkenlerine dayalı olarak sunucuya erişim denetim altında tutulabilir. Bunlar SetEnvIf yönergesi ile birlikte kullanılmak suretiyle sunucuya erişim isteğin özelliklerine bağlı olarak daha esnek bir tarzda denetlenebilir. Örneğin, belli bir tarayıcının sunucuya erişimi bu yönergelerle engellenebilir.
Ortam değişkenleri SetEnvIf yönergesi ile birlikte kullanılmak suretiyle günlük kayıtları isteğin özelliklerine bağlı olarak daha esnek bir tarzda denetlenebilir. Örneğin, gif uzantılı dosyalar için yapılan isteklerin günlüğe kaydedilmemesi veya sadece alt ağınızın dışından gelen isteklerin günlüğe kaydedilmesini isteyebilirsiniz.
Header yönergesi belli bir yanıt başlığının istemciye gönderilip gönderilmeyeceğine belli bir ortam değişkeninin varlığına bakarak karar vermek için kullanılabilir. Böylece örneğin, belli bir başlığın istemciye gönderilmesine istemciden belli bir başlığın alınıp alınmadığına bağlı olarak karar verilebilir.
ExtFilterDefine yönergesinin disableenv= ve enableenv= seçenekleri kullanılarak bir ortam değişkenine bağlı olarak etkinleştirilebilir.
mod_rewrite’a özgü diğer modüllerden erişilemeyen özel değişkenlerdir.
Birlikte çalışabilirlik sorunları Apache’nin belli istemcilerle veri alışverişi sırasında davranışını değiştirmesini gerektirebilir. Genellikle BrowserMatch gibi yönergelerle ortam değişkenleri atanarak bunu sağlayan mekanizmaların olabildiğince esnek davranabilmesi sağlanabilir.
İstek, daha yüksek bir HTTP protokolüyle yapılmış olsa bile HTTP/1.0 isteği olarak ele alınır.
DEFLATE süzgeci etkinse tarayıcının tercih ettiği kodlama koşulsuz olarak yoksayılarak sıkıştırılmış çıktı gönderilir.
İstemciye gönderilmeden önce yanıttan Vary alanının çıkarılmasına sebep olur. Bazı istemciler bu alanı gerektiği gibi yorumlayamazlar, bu değişken atanarak bu sorunla karşılaşılmamaya çalışılır. Bu değişkenin atanması ayrıca force-response-1.0 değişkeninin de atanmasına sebep olur.
HTTP/1.0 isteği yapan istemcilere HTTP/1.0 yanıtı verilmesini zorunlu kılar. AOL vekillerindeki bir sorun nedeniyle gerçeklenmiştir. Bazı HTTP/1.0 istemciler HTTP/1.1 yanıtlarında doğru davranmayabilirler; bu değişken atanarak bunların sorunları giderilebilir.
Bu değişkene "1" değeri atandığında text/html’den farklı içerik türleri için mod_negotiation modülü de dikkate alır (kimliğine bakarak sadece gzip için değil, tüm kodlamalar için bunu yapar).
Bu değişken atandığında, mod_negotiation modülü kodlanmış kaynak teslimatını reddeder.
2.2.12 sürümünden beri kullanılabilmektedir.
Atandığı takdirde, mod_cache artık önbelleklenebilecek yanıtları kaydetmeyecektir. Bu ortam değişkeni bir yanıtın halihazırda mevcut bir isteğe sunulmak üzere önbellekte olup olmadığından etkilenmez.
Bu değişken atandığında, KeepAlive yönergesi iptal edilir.
Değer olarak en, ja veya x-klingon gibi bir dil kısaltması verilerek atanmışsa uzlaşım süreci uygulanır.
İstemciye bir yönlendirme gönderirken sunucuyu daha dikkatli olmaya zorlar. Bu genellikle istemcinin yönlendirmeler konusunda sorunlu olduğu bilindiği takdirde yararlı olur. Bu değişkenin gerçeklenme sebebi, dizin kaynaklarına yönlendirmeler için DAV yöntemlerini kullanan Microsoft'un WebFolders yazılımındaki bir sorundur.
2.0.54 sürümünden beri mevcuttur.
Apache bir isteğe bir yönlendirme ile yanıt verdiğinde istemci yönlendirmeyi kendiliğinden yapmaz veya yapamazsa kullanıcıya yanıtla birlikte gönderilen metin gösterilir. Apache normal olarak bu metni ISO-8859-1 ile kodlar.
Ancak, yönlendirmenin yapıldığı sayfa farklı bir karakter kümesine sahipse bazı tarayıcı sürümleri asıl sayfanın karakter kodlaması yerine yönlendirmenin kodlamasını kullanmaya çalışırlar. Bu özellikle Yunanca gibi dillerde hedef sayfanın hatalı yorumlanmasına yol açar.
Bu ortam değişkeninin atanması Apache’nin yönlendirme için karakter kümesi belirtmemesini sağlamak suretiyle hatalı tarayıcıların hedef sayfayı yanlış karakter kodlamasıyla yorumlamasını önler.
Hata sayfalarının bir karakter kümesi belirtilmeksizin yollanması, HTTP/1.1 belirtimine uymayan ve karakter kümesini içeriğe bakarak tahmin etmeye çalışan tarayıcılarda (MSIE) karşı siteden betik saldırısı yorumuna sebep olabilir. Girdi verisindeki UTF-7 içerik (istek betimleyici gibi) karşı siteden betik saldırılarını engellemek için tasarlanmış normal önceleme mekanizmalarıyla öncelenmeyeceği için böyle tarayıcılar UTF-7 karakter kodlaması kullanılarak kolayca aldatılabilir.
Bu yönergeler mod_proxy_http belgelerine bakınız.
2.4 sürümünden itibaren, mod_cgi modülü ve diğer modüllerde HTTP başlıklarının ortam değişkenlerine dönüştürülmesi bağlamında Apache daha seçici davranmaktadır. Önce HTTP başlığındaki geçersiz karakterlerin tamamı altçizgilere dönüştürülür. Bu, başlık zerki yoluyla yapılan karşı-site-betiklerini-çalıştırma saldırısını önlemeye yöneliktir. (Bakınız: Unusual Web Bugs, slide 19/20).
Bozuk başlıklar gönderdiği halde bunlara dokunulmamasını gerektiren bir istemciniz varsa, mod_headers modüllerinin sunduğu yapıyı örnekteki gibi kullanarak bu sorunun üstesinden gelebilirsiniz:
#
# Aşağıdaki satırlarla bir istemcinin gönderdiği bozuk
# Accept_Encoding başlıklarının istenildiği gibi işlenmesi
# sağlanabilir.
#
SetEnvIfNoCase ^Accept.Encoding$ ^(.*)$ fix_accept_encoding=$1
RequestHeader set Accept-Encoding %{fix_accept_encoding}e env=fix_accept_encoding
Önceki sürümlerde bilinen istemci davranışlarına karşı önlem olarak aşağıdaki satırların apache2.conf içinde bulunması önerilirdi. Fakat, böyle tarayıcılar artık ortalıkta görünmediğinden bu yapılandırmaya da artık gerek kalmamıştır.
# # Aşağıdaki yönergeler normal HTTP yanıt davranışını değiştirirler. # İlk yönerge Netscape 2.x ve kendini öyle gösteren tarayıcılar için # kalıcı bağlantıyı (keepalive) iptal eder. İkinci yönerge ise HTTP/1.1 # protokolü bozuk olan ve 301/302 durum kodlu yönlendirme yanıtları # kullanıldığında kalıcı bağlantıları gerektiği gibi desteklemeyen # Microsoft Internet Explorer 4.0b2 içindir. # BrowserMatch "Mozilla/2" nokeepalive BrowserMatch "MSIE 4\.0b2;" nokeepalive downgrade-1.0 force-response-1.0 # # Aşağıdaki yönergeler HTTP/1.0 yanıtlarından başkasına yabancı olan # tarayıcılara HTTP/1.1 yanıtlarının gönderilmesini iptal eder. # BrowserMatch "RealPlayer 4\.0" force-response-1.0 BrowserMatch "Java/1\.0" force-response-1.0 BrowserMatch "JDK/1\.0" force-response-1.0
Bu örnek resim isteklerinin erişim günlüğüne yazılmasını engeller. Bu örnek değiştirilerek belli dizinlerin veya belli konaklardan gelen isteklerin günlüğe kaydedilmesini engellemek amacıyla da kullanılabilir.
SetEnvIf Request_URI \.gif image-request SetEnvIf Request_URI \.jpg image-request SetEnvIf Request_URI \.png image-request CustomLog "logs/access_log" common env=!image-request
Bu örnekte sunucunuzda bulunmayan sayfalarda sunucunuzdaki resimlerin kullanılmasının nasıl önleneceği gösterilmiştir. Bu yapılandırma önerilmemekle birlikte nadir durumlarda işe yarar. Tüm resimlerin /siteler/resimler dizini altında tutulduğu varsayılmıştır.
SetEnvIf Referer "^http://www\.example\.com/" local_referal # Referrer bilgisi göndermeyen tarayıcılara izin verelim SetEnvIf Referer "^$" local_referal <Directory "/siteler/resimler"> Require env local_referal </Directory>
Bu teknik hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için ServerWatch üzerindeki "Diğer sitelerin sizin resimlerinizle donatılmasını engellemek" belgesine bakınız.
Mevcut Diller: tr